Hashimoto hastalığı, tiroid bezini etkileyen bir otoimmün hastalıktır. Tiroid, boynun tabanında, Adem elmasının hemen altında bulunan kelebek şeklinde bir bezdir. Tiroid, vücuttaki birçok işlevi düzenlemeye yardımcı olan hormonlar üretir.
Otoimmün bozukluk, bağışıklık sisteminin sağlıklı dokulara saldırmasıyla oluşan bir hastalıktır. Hashimoto hastalığında, bağışıklık sistemi hücreleri tiroidin hormon üreten hücrelerinin ölümüne yol açar. Hastalık genellikle hormon üretiminde düşüşe (hipotiroidizm) neden olur.
Herkes Hashimoto hastalığına yakalanabilse de orta yaşlı kadınlarda daha yaygındır. Birincil tedavi tiroid hormonu replasmanıdır.
Hashimoto hastalığı, Hashimoto tiroiditi, kronik lenfositik tiroidit ve kronik otoimmün tiroidit olarak da bilinir.
Hashimoto tiroiditi olma olasılığını artırabilecek şeyler şunlardır:
-Kadın olmak; Kadınların bu hastalığa yakalanma olasılığı daha yüksektir. Hashimoto tiroiditi bazen hamilelik sırasında başlar. Durum bazı kadınlarda hamilelik sırasında düzelebilir. Ancak doğumdan sonra geri dönebilir.
-Orta yaşlı olmak; Vakaların çoğu 30 ila 60 yaşları arasında görülür. Ancak daha genç insanlarda da görülmüştür.
-Hastalığa sahip bir aile üyesine sahip olmak (kalıtım). Hastalık ailelerde görülme eğilimindedir. Ancak hastalığı taşıyan bir gen bulunamamıştır.
-Diğer otoimmün hastalıklara sahip olmak; Bu sağlık sorunları bir kişinin riskini artırır. Bazı örnekler romatoid artrit, Addison hastalığı ve tip 1 diyabettir. Hashimoto tiroiditi olması diğer otoimmün hastalıklara yakalanma riskinizi de artırır.
Her kişinin belirtileri farklı olabilir. Belirtiler şunları içerebilir:
Tiroid beziniz yeterli tiroid hormonu üretmediğinde, şu belirtilere neden olabilir: Yorgunluk, Kas zayıflığı ve eklem ağrısı, Kabızlık, Kilo alımı, Soğuğa dayanamama, Depresyon, Saç ve cilt değişiklikleri,
Tiroid bezi antikorlar tarafından saldırıya uğradığında, ilk başta daha fazla tiroid hormonu salgılayabilir. Buna tirotoksikoz denir. Herkeste olmaz. Ancak şu belirtilere neden olabilir: Sıcağa dayanamama, Hızlı kalp atışı, Terleme, Kilo kaybı, Titreme, Kaygı
Bu belirtiler diğer sağlık sorunlarına benzeyebilir. Tanı için her zaman doktorunuza başvurun.
Hastanın şikayetleri belirlendikten ve muayenesi yapıldıktan sonra kan tahlilleri istenilir. Tiroid hormonları ve tiroiddeki proteinlere karşı oluşan belirli antikorları kontrol edilir. Ardında tiroid ultrasonografi ile tiroid dokusu incelenir.
Tedavi semptomlarınıza, yaşınıza ve genel sağlık durumunuza bağlı olacaktır. Ayrıca durumun ne kadar şiddetli olduğuna da bağlı olacaktır.
Tiroid hormon seviyeleriniz normalse tedaviye ihtiyacınız olmayacaktır. Ancak Hashimoto tiroiditi az çalışan bir tiroid bezine neden olabilir. Eğer öyleyse, ilaçla tedavi edilebilir. İlaç, kaybolan tiroid hormonunu yerine koyar. Hashimoto'lu bazı kişilerde guatr adı verilen genişlemiş bir tiroid bezi gelişirken bazı hastalarda ise atrofik veya küçülmüş bir tiroid bezi gelişir. Guatr hızla büyürse veya büyükse, yutma, konuşma veya hatta nefes alma ile ilgili sorunları önlemek için guatrın cerrahi olarak çıkarılması önerilebilir.